RESEARCH DENNIS Artikel 3

Kies je identiteit!

Identiteit, schrijft architect Rem Koolhaas in het essay 'The Generic City', is als een muizenval, waarin steeds meer muizen hetzelfde lokaas moeten delen. En als we nauwkeuriger kijken, komen we misschien tot de conclusie dat er al eeuwen geen lokaas meer is. 'Hoe sterker de identiteit, hoe strenger de drager erdoor gevangen wordt genomen, hoe meer hij zich verzet tegen expansie, interpretatie, vernieuwing, tegenspraak.

Er is een nauw verband tussen de ontwikkeling van de massamedia en die van de identiteit. Dat is een van de oorzaken van het toenemend verschil tussen de generaties. Op het ogenblik wordt een generatie volwassen die uit ervaring niets van de Koude Oorlog weet, niets van ideologische tegenstellingen.
Die kinderen zijn opgegroeid in de jaren negentig. Ze zijn opgegroeid met de computer, ze alles van de groei van internet.

Wat heeft dit met identiteit te maken. Kort gezegd, dat ze op internet onophoudelijk hun eigen identiteit kunnen bevestigen, van identiteit kunnen wisselen, alle plezier van hun grenzeloze vrijheid kunnen hebben, zonder de noodzaak daarvan de gevolgen te dragen. 'Op internet kies ik zelf wie ik ben', is de kop boven een betoog van Henk Blanken in de Volkskrant van 18 maart. 'Nergens openbaart de digitale generatiekloof zich sterker dan in de discussie over identiteit op internet.' De vrijheid die de nieuwe generatie daar geniet, wordt in laatste aanleg verzekerd door, als men dat wil, de garantie van anonimiteit.
Het is een interessante, zij het ook wat hooggestemde beschouwing. 'Ondertussen hebben miljoenen jongeren op het net een samenleving gemaakt. Eigen munt, spreken recht, kennen gedelegeerde verantwoordelijkheid, aanbidden eigen iconen. In zekere zin dragen individuele leden zorg voor het collectief, hoe "virtueel" dat collectief ook is.'

Met de nieuwe opvattingen van identiteit moeten we leren leven. 'Die individuelle Freiheit ist kein Kulturgut', zei Freud. Iedere generatie doet die ontdekking op haar eigen manier.

BRON: Hofland, H.J.A. (24-03-2006). Kies je identiteit!. NRC-Handelsblad